BU ADAMI ÇOK iYi TANIYIN UÇAK FABRiKAMIZIN KURUCUSU

 

Nuri Demirağ... Soyadını, inşa ettiği demiryolları ile Atatürk’ten almış bir Türk girişimcisi. O aslında Türk Havacılık Tarihi’nin de en önemli isimlerinden birisi. Peki, Nuri Demirağ’ı ne kadar tanıyoruz? Ya da Nuri Demirağ ismini günümüzde yaşatabiliyor muyuz?

Bir Havacılık Efsanesi NURi DEMiRAĞ

AirportHaber’in de içerisinde bulunduğu Airport Media Group’un bünyesinde yer alan Türkiye’nin en büyük havacılık platformu olan Ucuyorum Forumları, Türk Sivil Havacılık Tarihi’nin en önemli isimlerinden biri olan Nuri Demirağ’ın ismini ölümsüzleştirmek amacıyla bir çalışma başlattı. Bu çalışmanın amacı günümüzde hak ettiği saygı ve değeri bulamayan değerli havacımız Nuri Demirağ’ın isminin yaşatılması ve bu amaçla bir havacılık kamuoyu oluşturulması. Forumda oluşturulan ankete katılan üyelerinin %80 gibi büyük bir çoğunluğun desteklediği çalışmanın sonucunda ulaşılmak istenilen hedef, Nuri Demirağ isminin ölümsüzleştirilerek bu ismin gelecek nesillere aktarılması.

Forum üyeleri, tıpkı bir Sabiha Gökçen ya da bir Hezarfen örneğinde olduğu gibi bu ismin bir hava meydanında yaşatılması konusunda hemfikirler. Bu konuda özellikle ön plana çıkan il ise Sivas. Geçmişte Sivaslı vatandaşların çabaladığı fakat maalesef başarmadığı bu konuyu tekrar gündeme getiren Ucuyorum Forumları Yönetimi, bu ismin ölümsüzleştirilmesinin zor olmadığını ifade ediyorlar. Burada görevin biraz da Türk Havacılık tarihi bilincine sahip havayolu yöneticilerine düştüğünü savunan forum üyeleri, öncelikli amaçlarının sayısal çoğunluğa ulaşmak olduğunu sonrasında gerekli makamlara bu arzularını ulaştıracaklarını belirtiyorlar.

Peki, şimdi soruyoruz... Nuri Demirağ ismini yaşatmak, özellikle memleketi Sivas'ta bulunan havaalanında bu ismi ölümsüzleştirmek bu kadar zor mu?

PEKi, NURi DEMiRAĞ KiMDiR?

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu ilk yıllara adeta damgasını vuran bir isim Nuri Demirağ... Cumhuriyet’in ilk yıllarında demiryolu, sigara kâğıdı, müteahhitlik gibi birçok sektörde Türkiye’nin ufkunu açmak için üstün gayret gösteren Demirağ’ın Türk Havacılığı’na katkıları azımsanamayacak derecededir.

Demirağ, savaştan çıkan ve Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde yapılan devrimlerle yepyeni bir çehreye bürünen Türk Halkı’nın gelişmesi için birçok alanda yatırımlar yapmış, hatta siyasete girerek çok partili hayatın ilk siyasi partisini kurmuştur. Ancak gerek siyasi oyunlar, gerekse o dönemin kendine has yabancı hayranlığı Nuri Dermiağ’ın uçaklarına, atılımlarına engel olmak için uğraşılmış ve ne yazık ki bu konuda başarılı olmuştur.

Türkiye’de belki de tüm imkânlara rağmen günümüzde dahi görülmemiş atılımlara 1920 ile 1945’li yıllarda imza atan Nuri Demirağ’ın yaptıklarını kısaca şu şekilde sıralayabiliriz:

- Seri üretim olarak 1936′da ilk Türk uçağını yaptı. Ancak Türk Hava Kurumu onun uçaklarını almak yerine yurtdışından uçak aldı. Bir garip tecellidir ki, şu anda Türkiye’nin dünyaya açılan en önemli kapısı olan Atatürk Havalimanı onun Nu.D uçaklarının fabrikası idi.

- 1922′de ilk Türk sigara kağıdını üretti. Bu tarihten önce yabancıların tekelinde olan bu işi önemsedi ve başardı. O zamanların Türkiye’sinde bunu başarmak da çok önemliydi. Bu ilk işaretin arkası geldi, yeni atılımlar yaptı.

- Ankara’nın doğusuna ilk demiryolunu yaptı. Böylece Türkiye’nin daha önce Fransızlar tekelinde olan Demiryolu işine de bir Türk girişimcisi el atmıştı. Zaten soyadını da bu işinden dolayı aldı.

- Karabük’te demir ve çelik fabrikasını kurdu. Sanayi ve kalkınma için gerekli demir-çelik de artık Türkiye’de üretiliyordu. Böylelikle demiryolu, inşaat gibi sektörlerin ihtiyaçları karşılanacaktı.

Nuri Demirağ’ın bundan başka onlarca yaptığı güzel iş var. Ancak yazıktır ki, en büyük hayali olan ve büyük emek harcadığı Türk yapımı yolcu uçağı projesini hayata geçirmesine rağmen, üstesinden gelemediği engellerle karşılaşmıştı. Peki, ya Nu.D yolcu uçakları günümüze taşınabilse ve tüm dünya tarafından kabul edilen bir uçak olabilseydi