stephen hawking

8 - Eserleri bilimsel kitaplara bakış açısını değiştirdi

Stephen Hawking’in akademik-ilmi ve popüler alanlarda olmak üzere, yayınlanmış çok sayıda makalesi ve kitabı vardır.

Popüler kitapları, ‘Zamanın Kısa Tarihi’, ‘Zamanın Resimli Kısa Tarihi’, ‘Kara Delikler ve Bebek Evrenler’, ‘Ceviz Kabuğundaki Evren’, ‘Zamanın Daha Kısa Tarihi’, ‘Büyük Tasarım’, ‘Zamanın ve Uzayın Doğası (Roger Penrose ile birlikte)’ ‘Her şeyin Teorisi’, ‘Ceviz Kabuğundaki Evren (görselli edisyonu)’ ‘Evreni kucaklayan Karınca’ isimleri altında Türkçeye çevrilmiştir. Yarı akademik mahiyetteki ‘On the Shoulders of Giants’ isimli eseriyse Türkçeye çevrilmeyi beklemektedir.

Hawking’le ilgili bir metinde, kozmologla adeta özdeşleşmiş olan Zamanın Kısa Tarihi’ne özel bir parantez açmamak, o yazının ekgib ve zaaflı olduğuna delâlet eder. Elde ettiği satış başarısıyla popüler bilim kitapları tarihinde adeta bir fenomen haline gelen eser, sağlık masrafları, yazarın akademisyen maaşıyla altından kalkamayacağı bir noktaya geldiğinde, Cambridge Üniversitesi Yayınevi tarafından ortaya atılan bir fikrin realize edilmesi sonucunda ortaya çıkmıştır.

Söz konusu üniversite yayınevi, Hawking’e popüler bir kozmoloji kitabı yazmasını önermişti. Kitabı editörüne teslim ettiğinde, onun satış tahminini soran Hawking’e editörünün verdiği cevap şimdiden antolojilik olmuştur. ‘2,500 satarsa masrafını kurtarır, 10,000 satarsa hem sen hem de üniversite bu işten para kazanırsınız, şayet 25,000 satarsa bu mükemmel demektir!’.

Yine bu kitap özelinde gerçekleşen ve Zamanın Kısa Tarihi’nin ilk müsveddelerini nasıl bulduğunu soran Hawking’e, editörünün ‘kitabında formüllere yer verdiğini görüyorum. Her formülün, olası okurunun yarısını senden uzaklaştırdığını bilerek yaz’ diye cevap verdiği iddiasını aktaran anekdot da, popüler bilim tarihi yayıncılığının kulis dedikodularının immortalleri arasına yazdırmıştır adını.

Söz konusu kitap, 1988’den bu yana dünyanın hemen bütün dillerine çevrilerek 11 milyona yakın bir satış rakdıbını realize etmiştir. Bu, popüler bir bilim kitabı için öylesine inanılamaz bir olaydır ki, bilim kitapları yayıncıları, Zamanın Kısa Tarihi’ni sektörde bir milât olarak kabul etmek zorunda kalmışlardır.

Öte yandan, Hawking’in, kızı Lucy Hawking’le birlikte yazdığı ve ‘George ve Büyük Patlama’, ‘Evrene Açılan Gizli Anahtar’ isimleriyle Türkçeleştirilen kitapları, çocuklara kozmolojiyi sevdirmek için yazdığı bir dizi kitabın ikisi olup, alanının en iyilerindendir.