şindi size değişen dünyaya dair biraz gevezelik yapıcam. okurken kör olduk diyenin kız bacısını gibeyim. ayrıca beni inovasyon ayağına sirkana benzeten olursa onunda aq. prim kasmak için değil yazasım geldi diye yazıyorum.

eskiden ben çocukken yani doksanların başında her mevsimin alışverişi olurdu. kışa girerken okula gidecek cocuğa bot-mont gibi pahalı alışverişler genelde babaların maaş gününde yapılırdı. kredi kartı yoktu yada şirket sahiplerinin cebinde az miktar vardı. aileler maaş alınca alışverişe çıkardı ve çoğumuz moda takibinden habersiz annelerimizin yönlendirmesi ile bu iyidir, bunu seneye de giyersin vb nedenlerle kışlık ayakkabılarımıza sahip olurduk. özel örnekler dışında kimsenin bugünkü gibi ikinci bir montu olmazdı. eski fotoğraflara bakın kış günü çekilenlerde çocuklar hep aynı montladır. sözgelimi kışlık bir ayakkabı 200 tl mont 200tl toplam 400tl yi babamız nakit olarak öder babalık görevini yapmanın huzuru ile evimize dönerdik. çocuk aklı paraya çok ermez ama o alışverişi yapabilmek için ailecek dışarı çıkmak, seçmek, beğenmek bunlar bile bir aktivite emek sayılırdı. aklınızı zorlayın böyle hatıralar bulacaksınız. aslında ben kırmızı montu istiyordum ama annem onu her şeyle giyemezsin diye siyah olanı aldırdı vb.

bişey satın almak bugünkü gibi önemsiz bir durum değildi. dünya modernleştikçe hayat fast food yaşanmaya başladı. artık alışveriş için maaş zamanı beklenmek zorunda değildi. kredi kartı icad oldu. daha sonraları çindeki ucuz iş gücünün devreye girmesi ve internet sayesinde ürünlerin fiyatı düştü. insanlar daha zenginleşmemelerine rağmen daha çok satın alabilmeye başladılar. üstelik bunu internet siparişi ile en küçük bir emek vermeden yaptıkları için alışverişin heyecanı gitti alışveriş kapıda karşılanan kargocu oldu. yeni bir şeyler alma heyecanını tatmin edebilmek için daha çok aldılar. kredi kartı ile harcayınca cepten para çıkmayınca sanki harcamıyormuş gibi oldu. öyle gün geldi ki durumu iyi olanlar aynı gün 5 çift ayakkabı birden sipariş edebilir oldular. bağzılarını kış boyu hiç giymediler. ödeme internet üzerinden sanal rakamlarla yapılıyordu. çalışan zaten ödemelerinin büyük çoğunluğunu internetten yaptığı için maaşını bankadan çekme gereği bile duymuyor sistemi kuran yahudi aklı insana maaşını verdim diyip hesabına bazı rakamlar yazmaya başladı. aynı rakamları yine muhteşem finans zincirlerine mensup sitelerde harcadığı için ortada bi sorun yoktu. para sol cebinden çıkıp sağ cebine giriyordu. karşılığında da bize 10 liraya mal ettiği ürünleri 100 liraya satıp zaten kendi verdiği maaşı bize harcatırken bile anamızı s.kmeye devam etti.

insanların iletişimi minimuma indi. pizzadan ayakkabıya her şey internetten sipariş edilince ne olacak tahammül azaldı. mahalle fırınından ekmek alırken 'abi sıcaklarından olsun' diyemeyecek nesiller internette 'böyle rezillik olur mu şikayet edeceğim 4 günde teslimat yapılamadı her yönüyle berbat bir kurum' vb şikayetler düzmeye başladılar.

zamanında internetten alışveriş mi olur olm kandırırlar diyen babam bugün kendine dexter ayakkabı almış. korkmadın mı kandırılmaktan dedim yok ulan ne korkucam uçak bileti dahil her taku alıyoruz lahmacun bile söylüyoruz dedi. e sen zamanında böyle demiyordun dedim. kafam o kadar çalışmamış dedi. haklı adam. en azından yetersiz kaldığını kabul ediyor.

az önce bende bi ayakkabı siparişi verdim. şindi gecenin saat 1inde açık bi dükkan düşünün. kirası komik. ödeme şekli hangi kredi kartı ile istersen kaç taksitle. vitrini yok. tabela vergisi yok. müşterinin ağız kokusu yok. bitane sistem koskocaman bir antrepo ve her işletmede bulunabilecek vasıfsız depocu çalışanlar. bikaçtane muhasebeci bir bilgi işlem servisi. sunulan ürün sayısı sınırsız. diyelimki istiklal caddesinin en büyük dükkanı sizin. o dükkanda bile sergileyebileceğiniz ürünlerin bir sınırı var. ama internet sitesi öyle mi ? siteye bir sayfa yüklüyorsun hoop lacoste da senin dükkanının bi markası oluyor.
insanın aklını zorlayan bir ticaret. yıkılsın bu düzen böyle iş mi olur balat romantikliği yapmıyorum. düzen modern insanın öyle işine geliyor ki yani bizi soyuyor ama soymasına sesimiz çıkmıyor. niye çıksın ki gecenin köründe kışlık ayakkabı alma şansım var aha iki gün sonra teslim edicekler işte. üstelik 4 taksitle ödicem. hatta ödemicem bile banka hesabımdaki bağzı rakamlar eksilecek. sanki eksilmese para cebimde mi duruyo amk. parayı gördüğümüz mü var.

sözün özü kardeşlerim kahraman bakkal süpermarketi nah yener.